Widoczny na starej pocztówce kościół pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła w Kotach został ukończony w 1715 r., trzy lata później poświęcono go. W tym roku obchodzimy więc 300-lecie kotowskiej świątyni. Na łamach „TWG Kuriera” przypominamy historię parafii.
W XVII w. Koty należały do parafii w Wielowsi. Hrabia Jerzy Leonard de Colonna – właściciel Tworoga i dóbr wokół – chciał jednak doprowadzić do utworzenia niezależnej parafii w Kotach, aby ludność hutniczych osiedli miała opiekę duszpasterską. To on w 1666 r. wybudował w Tworogu kaplicę św. Antoniego, a w 1672 r. kaplicę Bożego Grobu w Potępie. Hrabia nie zdążył urzeczywistnić wszystkich swoich planów, zmarł.
Utworzeniem parafii w Kotach zajął się jego następca – hrabia Jan Franciszek de Verdugo. Nową parafię Koty utworzono na mocy dekretu erekcyjnego z dnia 13 czerwca 1687 roku, jaki wydał ówczesny administrator diecezji wrocławskiej Ks. Bp. Karol Franciszek Neander. Kaplica św. Antoniego w Tworogu stała się kościołem filialnym. Do parafii należały Koty, Tworóg, Potępa, Pusta Kuźnica, Wesoła, Mikołeska, Brynek, Hanusek oraz Żyłka. Proboszczem został ks. Paulus Nicolaides.
W Kotach stał wówczas stary, drewniany kościół zbudowany prawdopodobnie w pierwszej połowie XVI w. Obok kościoła założono ewangelicko-katolicki cmentarz. Budowlę rozebrano w 1714 r., kiedy tuż obok, na wzgórzu, wzniesiono z kamieni i cegieł w stylu barokowym nowy kościół, który istnieje do dziś. Nową świątynię wzniósł syn hrabiego Jana Franciszka – Leopold de Verdugo za sumę 6 tys. florenów. Niestety kosztowna konstrukcja okazała się wadliwa i sklepienie zaczęło pękać. W latach 1763 – 1774 ze względów bezpieczeństwa kościół był zamknięty.
W tym czasie rolę kościoła parafialnego przejęła filia w Tworogu. Remont kotowskiej świątyni przeprowadził hrabia Franciszek Józef de Colonna. – W roku 1823 dokonano pierwszego remontu wieży, która przetrwała 109 lat, a w końcu groziła zawaleniem. W roku 1882 powiększono stary cmentarz i ogrodzono murem, który w roku 2000 został, wspólnymi siłami wszystkich parafian i z modlitewnym wsparciem księdza proboszcza, odrestaurowany. W 1883 odnowiono kościół od wewnątrz i od zewnątrz. W latach 1907/08 dokonano remontu kościoła, którego zdjęto gonty a dach pokryto dachówkami. W roku 1959 po raz drugi dokonano całkowitego remontu wieży, którą poankrowano i wymieniono starą konstrukcję na nową z belek, a zadaszenie wieży pokryto blachą. W tym samym roku zakupiono również dzwony, które konsekrował Ks. Bp. Wacław Wycisk z Opola. W roku 1964, w związku z jubileuszem 250 lat istnienia kościoła dokonano remontu wnętrza świątyni i odnowiono zabytkowe ołtarze boczne – napisano na stronie internetowej kotowskiej parafii.
Kościół jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
pod nr rej. 573 z 10.12.1959 r. oraz 634/66 z 02.05.1966 r.
Tekst ukazał się w wydaniu z 9 lipca 2018 r. (nr 118).