W kwietniu obchodziliśmy Dzień Ziemi. Tegoroczne hasło „Planeta kontra tworzywa sztuczne” nawiązuje do palącego problemu nadmiaru śmieci. Według danych „National Geographic” od 1950 r. na całym świecie wyprodukowano 9,2 miliarda ton plastiku. Tylko 9% plastikowych śmieci poddanych zostało recyklingowi, a aż 79% zanieczyściło środowisko naturalne. Temat pośrednio zainteresował Lokalną Grupę Działania „Leśna Kraina Górnego Śląska”, która podczas wizyty studyjnej na Maderze obserwowała m.in. dobre praktyki w zakresie edukacji ekologicznej wdrażane przez portugalskie stowarzyszenie „Teatro Metaphora”. Wnioski? Każda działalność, nie tylko ekologiczna, wymaga aktywnej postawy i charyzmatycznych liderów. Jak ich znaleźć i skutecznie aktywizować? To jest bardzo aktualne wyzwanie, jakiemu „Leśna Kraina Górnego Śląska” chce podołać. Doświadczenia zdobyte na Maderze mają w tym pomóc.
Wyjazd (21.04 – 26.04) zorganizowano w ramach operacji pn. „Rozwój III sektora „Leśnej Krainy Górnego Śląska” poprzez poznanie dobrych praktyk i innowacyjnych pomysłów w trakcie wizyty studyjnej”, współfinansowanej ze środków Unii Europejskiej (Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020). Ponad dwudziestoosobowa grupa złożona z przedstawicieli organizacji pozarządowych z obszaru działania „Leśnej Krainy Górnego Śląska” obserwowała, w jaki sposób portugalskie stowarzyszenie organizuje swoją działalność. – Geograficznie Madera znajduje się bliżej Afryki, ale politycznie jest częścią Europy. Różnorodność portugalskiej wyspy była jednym z argumentów przemawiających za wyborem tej destynacji. Nie bez znaczenia był fakt, że kontakty z „Teatro Metaphora” zostały już wcześniej nawiązane przez członków zarządu LGD oraz pracowników – mówi Piotr Leksy, prezes LGD „Leśna Kraina Górnego Śląska” oraz mieszkaniec naszej gminy (na zdjęciu poniżej w trakcie prezentacji w siedzibie „Teatro Metaphora”).
Okazało się, że organizacje mają ze sobą wiele wspólnego. Portugalskie stowarzyszenie non profit zajmuje się szeroko rozumianym wspieraniem kultury, myślenia kreatywnego, działalnością edukacyjną oraz upowszechnianiem wiedzy w zakresie ekologii. Swoje cele realizuje poprzez sztukę. Działacze tworzą m.in. instalacje z wykorzystaniem odpadów, organizują festiwal filmowy „Eco Screen Fest”, realizują długoterminowy projekt „Green steps” aktywizujący w innowacyjny sposób mieszkańców (szczególnie młodych) do działań na rzecz ochrony środowiska. Ich siedziba w Câmara de Lobos to prawdziwy warsztat twórczego myślenia, który dla gości ze Śląska był przestrzenią czerpania inspiracji. – Dla nas to bardzo ciekawy obszar obserwacji, a interesuje nas przede wszystkim, w jaki sposób Europejczycy organizują się, aktywizują i rozwiązują lokalne problemy – mówi Piotr Leksy. – To, co zauważamy na naszym obszarze to zbyt niska aktywność. Ludzie za mało angażują się w życie społeczne. Są oczywiście takie organizacje, którym świetnie to wychodzi. Jest to efekt działania liderów. Osób z charyzmą, wizją, z pomysłami, cechami menadżera i finansisty. Ludzi, którzy autentycznie kreują lokalne życie społeczne. Takich osób nam trzeba, takich szukamy. Mało tego, zależy nam, aby efekt aktywizacyjny był trwały – dodaje. Jest to nawiązanie do efektów, które przyniósł poprzedni okres programowania, gdy dostęp do funduszy europejskich dla organizacji pozarządowych był stosunkowo łatwy. Fundusze stały się skutecznym aktywizatorem, ale niestety krótkotrwałym. Jak zauważa Piotr Leksy nowa perspektywa finansowa nie będzie już tak łaskawa. LGD zastanawia się jak pobudzić ludzi do działania, jak skutecznie i trwale zaszczepić w nich ideę aktywnej postawy, innymi słowy jak wzmocnić potencjał NGO. Jakie wnioski po powrocie z Madery? – Przemyśleń jest sporo i na refleksję jeszcze przyjdzie czas. Być może należy zmienić oczekiwania np. skupić się na efektach w mikroskali – przyznaje pan Piotr.
Lokalna Grupa Działania „Leśna Kraina Górnego Śląska” skupia 16 gmin: Pilchowice, Sośnicowice, Rudziniec, Pyskowice, Zbrosławice, Toszek, Wielowieś, Tworóg, Krupski Młyn, Miasteczko Śląskie, Kalety, Koszęcin, Pawonków, Kochanowice, Herby, Ciasna. Celem funkcjonowania LGD jest wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Organizacja bierze czynny udział w życiu społecznym regionu poprzez realizowane projekty (np. projekt „Stwórzmy razem Markę Lokalną”, „Marka Lokalna na BIS”, „Marka Lokalna – Sieć Ekomuzea”, czy projekt „TRASA) , których wspólnym mianownikiem jest poprawa jakości życia na obszarze działania. W tym roku „Leśna Kraina Górnego Śląska” obchodzi swoje dziesięciolecie działalności.
